De Tweede Kamerverkiezingen zijn niet te missen, van dagelijkse verschijningen van politici aan tafel bij diverse tv-talkshows tot posters die overal op straat pronken. Aan aandacht ontbreekt het zeker niet. Natuurlijk is deze aandacht van groot belang, aangezien de politiek een aanzienlijke invloed uitoefent op de maatschappij en dus op het leven van elke Nederlander. Maar laten we eens kijken naar de logo’s van de politieke partijen en hoe deze zich manifesteren. Hoe zijn ze eigenlijk vormgegeven?
Inhoud
Communicatie van politieke partijen
Wat direct opvalt, zijn alle clichés, zogenaamde open deuren. Elke partij is er voor iedereen, iedereen gaat voor lastenverlichting, betere zorg, beter onderwijs, meer bouwen, enzovoorts. De debatten worden dan ook veelal getypeerd door opvallende momenten: Een gekke uitspraak, een uitglijder of als iemand wel of niet scherp of alert is. Het heeft eigenlijk weinig met inhoud en politiek te maken, maar meer weg van entertainment, de kunst van het debatteren.
Logo’s van de politieke partijen
Wat ook communicatie is, naast al het verbale, zijn de communicatiemiddelen. Dit is ook heel breed, want je hebt het dan over het gebruik van kleuren, vormen en stijlen. Online en offline. Om daar wat op in te zoomen, is het interessant om te kijken naar de logo’s van de politieke partijen. Dit is tenslotte de kern van elke huisstijl.
1. Review: Logo CDA
De partij die momenteel aanzienlijk slecht presteert in de peilingen, is het Christen-Democratisch Appèl (CDA). Er wordt gezegd dat ze het slachtoffer zijn geworden van kritiek die vaak volgt na deelname aan een kabinet. Als dat allemaal waar is, is het misschien tijd voor wat meer karakter in hun logo!
Het huidige logo is een redelijk saai rondje met een gifgroene kleur. Het CDA is voornamelijk populair bij ouderen en heeft minder aantrekkingskracht bij het jongere publiek, dus het kan wellicht alleen daarom al anders. De tekst is cursief, met name de letter ‘A’ ziet er een beetje benauwd uit. Het idee erachter is wellicht dat men vooruit moet kijken, en daarom staat de tekst naar voren, naar rechts. Nou, in dit geval misschien toch niet doen.
Nieuw CDA logo ontwerp
Voor het nieuwe logo heb ik gekozen voor een redelijk originele vorm met toch een link naar het huidige logo, met name de rondingen. Maar toch een punt naar beneden, niet zozeer van: “Hallo, wij zijn er ook nog, zie ons staan.” Het pijltje symboliseert het midden. Als je aan het CDA denkt, denk je: de partij in het midden. De nieuwe lijn strijker zegt ook altijd: “De partij van het fatsoen.” Want ja, de rest is onfatsoenlijk! Denk niet dat veel mensen hier voor vallen, maar goed, ik ben wellicht niet oud genoeg om onder de primaire doelgroep van het CDA te vallen. De letters zijn gewoon staand en duidelijk. Het logo kan ook goed werken met foto’s, bijvoorbeeld een prachtig weggetje in het midden van Nederland!

2. Review: Logo VVD
Een partij die al lang regeert in Nederland… zolang als het geheugen van mensen teruggaat. Nou ja, dat is wellicht wat overdreven, maar voor veel mensen voelt het misschien wel zo na 13 jaar Rutte. Als je zo succesvol bent, zou je misschien denken: “Doe niks aan dat logo!” Maar zo werkt het natuurlijk niet. En een logo is de kern van een huistijl en dus van de communicatie, maar natuurlijk voor maar heel weinig mensen doorslaggevend in een afweging. Maar omdat het onbewust zeker een rol speelt, gaan we ook het logo van de VVD eens onder de loep nemen.
De eerste letter ‘V’ staat niet voor vet, maar dat zou je haast wel denken als je naar het logo kijkt. Waarom in godsnaam zo’n 3D-effect? Er is geen groot merk in de wereld dat dit zou doen. Het doet sterk denken aan de ‘Powerpoint 3D letters’ van vroeger waarmee je hip kon zijn op school of werk. Maar dan heb je het over de jaren 90! Daarnaast is het logo een onnodige puzzel waar je even naar moet kijken om het goed te lezen; staat er nou VDV of VVD? Voor ons makkelijk, wij kennen de naam VVD, maar het is onnodig complex.
Nieuw VVD logo ontwerp
Het nieuwe logo is veel moderner, al zeg ik het zelf. Het ontwerp is enigszins geïnspireerd op het logo van Volkswagen, wat volgens liefhebbers één van de tofste logo’s is, dus een goede inspiratie! Om te beginnen heeft het ontwerp een prettige ronde vorm; het verlaat het ontwerp, zoals bij het CDA, maar de VVD kan deze zachtheid na jaren hard besturen wellicht wel goed gebruiken. In het algemeen blijft de cirkel natuurlijk altijd een prima keuze; laten we dat even duidelijk stellen. De letters V, V en D zijn nu een stuk logischer en makkelijker te lezen in een oogopslag.
Om ook meer feeling met het ontwerp te krijgen, voegen we ook een afbeelding toe die samenwerkt met het logo. Naast een iets frissere kleur oranje kan de kleur blauw ook worden gebruikt, dus full color oranje of volledig blauw. Of het beeld gebruiken in combinatie met een foto/afbeelding. Dit wordt ook wel een dynamisch ontwerp genoemd, de veelzijdigheid van een logo.

3. Review: Logo PVV
Ah, de Partij voor de Vrijheid. Dus niet van de vrijheid, en ook niet PvdV, maar PVV. Vroeger was het de Groep Wilders, kort nadat Geert besloot de VVD te verlaten. Een ander leuk feitje is dat Geert ooit de coach was van Mark Rutte. Maar goed, we moeten niet afdwalen. Geert is dan wel de langstzittende van de huidige 150 Kamerleden, maar zijn partij is nog niet heel oud.
Het beeldmerk, het deel van het logo zonder de tekst dus, is een meeuw. Het zou goed kunnen dat veel mensen denken dat het een andere vogel is. Maar de meeuw is natuurlijk een typisch Nederlandse vogel. Althans, probeer maar eens bij een viskraam te staan zonder de aanwezigheid van een meeuw. Met een beetje geluk lukt het, maar met veel pech wordt een deel van je kibbeling in beslag genomen.
In het beeldmerk zit bijna vanzelfsprekend de Nederlandse driekleur: rood, wit en blauw. Want de PVV wil natuurlijk nationale trots uitstralen, met de slogan: “Nederlanders weer op 1”. Ik moet zeggen dat de kleur wit op een subtiele en goede manier in het beeldmerk is verwerkt, omdat wit op een witte achtergrond natuurlijk niet gemakkelijk is. Dus kudos daarvoor. De snavel en de pootjes ogen daarentegen een beetje knullig. Met name de pootjes voegen weinig toe.
Nieuw PVV logo ontwerp
Waar ik net mijn waardering uitsprak over het wit-gebruik met subtiele grijstint, ben ik toch even een stap verder gegaan. Door in het ontwerp ruimte te laten tussen de linker en rechter vleugel kan een duidelijke vorm van het hoofd worden uitgebeeld. Dit wordt ook wel negative space genoemd en is allesbehalve negatief, want het is super cool natuurlijk!
Het nieuwe ontwerp is wat minder statisch en dus wat meer dynamisch, oftewel het oogt beweeglijker, het springt als het ware op en spreidt de vleugels voor Nederland. Of als een feniks die uit de as herrijst! Afijn, je snapt het wel, het oogt krachtiger! De letters (typografie) bij het huidige ontwerp zijn uitgelijnd, waardoor ze erg klein lijken bij een kleine schaling. Door ze onder elkaar te zetten is het beter leesbaar bij een klein formaat. En het lijnt ook nog eens mooi uit aan de beide zijdes.

4. Review: Logo PvdD
Wie is er nu tegen dieren? Niemand! Ik ben niet bekend met de cijfers, maar toch heeft al gauw 80% van alle Nederlanders vroeger of nu een huisdier; van de gebruikelijke hond of kat tot een konijn of cavia. Met goedkeuring van de Partij voor de Dieren werd er door eerder genoemde partij, de PVV, zelfs een dierenpolitie gelanceerd ter bestrijding van dierenleed. Heel goed, ik zorg overigens ook uitstekend voor de vogels in mijn tuin.
Dieren zijn dus onze beste vrienden maar hebben geen stem; dat zou ook een beetje raar zijn als ze mochten meebepalen wie er in de Tweede Kamer zou komen. Maar over gevoel gesproken, een symbool van onschuldigheid is uiteraard een vlinder, terwijl het symbool tegen geweld een lieveheersbeestje is. Dat insecten in praktijk nogal wreed zijn is even niet zo relevant, want zoals je weet gaan logo’s om gevoel.
De Partij voor de Dieren had vroeger een koe als logo, die oogde ietswat lomp en werd vervangen. Het huidige logo is een groene cirkel met een zeer minimalistische weergave van een vlinder. Het lijkt haast te simpel, waardoor het op een kruis lijkt. Alsof ze Elon Musk met platform X als nieuwe naam voor Twitter voor waren. Tijd om een nieuw ontwerp te maken voor dit dikke kruisje.
Nieuw PvdD logo ontwerp
Om toch niet het hele ontwerp overhoop te gooien, want dit gebeurde al na het eerste ontwerp, is gekozen voor opnieuw een vlinder. Een vlinder die ook schuin naar rechts hangt, maar ook rechtop gebruikt zou kunnen worden. Er kan uiteraard ook gekozen worden voor 1 van de 2. Ook zou er in de tekst gekozen kunnen worden voor donkergrijs in plaats van zwart; dit oogt ook wat zachter. In het beeldmerk zit ook een transparantie-effect; politiek moet zeker transparant zijn namelijk! Ook voelt het hierdoor helder, modern en prettig.

5. Review: Logo Pvda-GL
Een sterk blok op links om de verkiezingen te winnen. Dat was het idee. Maar het lijkt erop dat het niet helemaal gaat uitpakken zoals ze hoopten. Is het nu GL+PvdA of PvdA-GL, of toch anders? Een onduidelijke naam, een rommelig knip-en-plak-beeldmerk, en dit lijkt terug te zien te zijn in de campagne waar geen duidelijke ‘rode lijn’ is. De PvdA is bekend van de rode roos met de vuist erin, een oud en herkenbaar beeld. GroenLinks heeft een soort opkomende zon in het groen. Een hip reclamebureau zal wel bedacht hebben: voor een betere toekomst waar er ooit een zon zal schijnen aan de horizon.
Nieuw Pvda-GL logo ontwerp
Het huidige logo is zoals gezegd gewoon ordinair in elkaar geduwd. Het lijkt wel op een krop sla met een vuist. Niet echt creatief jongens en meisjes. Er lag een mooie kans om iets nieuws te bedenken, mensen houden tenslotte van nieuwe dingen, dat bewijzen BBB en Pieter Omtzigt bijvoorbeeld.
In het nieuwe ontwerp is duidelijk te zien dat het ook twee partijen zijn door een cirkel met rood en groen, hangend naar links. En om dit te benadrukken zou een pijl of kompaswijzer naar links kunnen hangen. “Wij zijn het alternatief voor rechts, ga links”. Een gemiste kans! Een iets ander lettertype, want de ruimte in de letter ‘A’ is bijvoorbeeld wel erg klein. De nieuwe kleuren zouden ook iets frisser kunnen. Het beeldmerk is ook op vele manieren te gebruiken, van horizontaal tot vierkant of zwart-wit, voor de zwart-witprinter. Want kleureninkt is niet duurzaam natuurlijk.

6. Review: Logo SGP
Jezus! “Wat?” Het logo van de SGP. Het logo is nieuw ontworpen, nog geen 5 jaar oud, maar is toch een wat opmerkelijke verschijning. Wat met name opvalt, is het driehoekje in de letter P. Je zou haast denken dat de SGP een alternatief wil zijn voor YouTube. Met video’s goedgekeurd door 1 moderator, met de toepasselijke gebruikersnaam: God. Waar de jeugd tegenwoordig zegt: “Dat kun je vinden op Google,” zegt men bij de SGP nog: “Dat kun je vinden in de bijbel.” Een partij met een harde kern van trouwe gelovigen.
Nieuw SGP logo ontwerp
Een typografie die iets dunner en moderner is, is ook prettiger, dus een zogeheten Sans-Serif in plaats van de huidige Serif. In simpele taal: geen haakjes of lijntjes aan de letters.
Om deze groep believers wat meer tegemoet te komen, zou je best creatief kunnen zijn met het heilige symbool: het kruis. Je zou deze vorm in de letter “P” kunnen verwerken, maar laten we een stapje verder gaan. Het kruis is natuurlijk nog mooier als deze middenin staat; geloof staat tenslotte centraal in het leven van ieder. Althans, bij de SGP-stemmer vanzelfsprekend. Het is tevens een mooie eyecatcher zo middenin. Ik geloof erin. Jij ook?

7. Review: Logo NSC
Pietertje, wat doe je? Een nieuwe partij met een wat oud logo. Volgens onderzoek lijk je de oudere doelgroep wel in de pocket te hebben; met een wat jonger en frisser logo zou je ook de wat jongere mensen gemakkelijker kunnen overtuigen. De naam klinkt interessant: Nieuw Sociaal Contract. Net zoals het boek van Pieter Omzigt (de oprichter van de partij voor de duidelijkheid). Wie houdt er nou niet van nieuwe dingen? Het maakt je nieuwsgierig. Stel je voor dat het Oud York was in plaats van Nieuw York. Klinkt toch een stuk minder fancy.
Het woord ‘sociaal’ is ook leuk, aangezien we sociale wezens zijn. Als je niet een beetje sociaal bent in letterlijke zin, kun je depressief worden, en dat wil niemand. Naar elkaar omkijken is ook nobel en sociaal. Iets wat elke partij natuurlijk wil, maar niet genoeg benadrukt kan worden. In het ontwerp zou het woord ‘contract’ geen nadruk moeten krijgen, want wie houdt er nou van contracten? Niemand. Laat staan een contract met de overheid, want voor je het weet houden ze zich weer eens niet aan de afspraak. Neem het studieleenstel, dat zou lekker op 0% blijven, “Ja, ga lekker lenen, is een investering in jezelf.” BAM! Opeens 2,5% rente op je neus. Dus de vorm van een contract of document in het logo: niet doen.
Nieuw NSC-logo ontwerp
Het nieuwe ontwerp kan de nadruk leggen op sociaal, mensenwerk. Een handdruk is hier een prachtig symbool van: een akkoord tussen twee partijen. Stel je voor, een tijdperk waarbij de overheid zich aan de afspraken houdt en menselijke trekjes begint te vertonen. Het lettertype moet lekker zacht en toegankelijk overkomen, dus mooie rondingen zouden een goede keuze zijn. Je kunt de letters bijna aaien.
De kleur is nu heel donkerblauw; een zachtere kleur blauw is minder zakelijk en staat voor vertrouwen en transparantie. Het nieuwe ontwerp legt niet de nadruk op de letter ‘N’, wat tevens wel lijkt op het logo van Nieuwsuur. Maar het nieuwe ontwerp maakt gebruik van een vrijstaand icoon dat ook op langere termijn op zichzelf kan werken, zoals de “Swoosh” van Nike of het beeldmerk van de NS (Nederlandse Spoorwegen).

8. Review: Logo BBB
Bij het zien van het logo voor de eerste keer kreeg ik direct de associatie met Supermarkt Plus, vanwege de groene kleur en de vorm die doet denken aan een blad. Nu zijn er tal van redenen waarom je de link met Plus wellicht zou willen vermijden. Om te beginnen kun je met zekerheid zeggen dat het niet de beste supermarkt is, zowel qua prijs als kwaliteit. Zo heeft het logo van FC Twente wel wat weg van het Ferrari-logo; dat is een associatie die je liever zou willen hebben.
Het logo is ook lastig te begrijpen; het lijkt wel zes keer de letter B te bevatten, zowel in vorm als letters samen. Alsof drie keer de letter B al niet vervelend genoeg is. Elke letter driemaal herhalen is overigens geen prettige keuze. De lichtgroene kleur geeft een natuurlijke, frisse en harmonieuze uitstraling, wat op zich prima kan zijn, maar wel wat minder kracht uitstraalt.
Nieuw BBB logo ontwerp
Net zoals partijleider Caroline van der Plas kan ook het logo van BBB wel wat ‘afslanken’ (Ze kan wel een grapje hebben). Daarom maken de vetgedrukte letters plaats voor een wat subtielere groep van de letter B, in een soort overlapping en richting de volledige naam. Het beeldmerk kan echter ook zonder de naam worden gebruikt. Om het beeldmerk toch wat meer kracht te geven, zou een kleine overgang van kleur kunnen worden toegevoegd, van een iets donkere kleur naar een wat lichtere kleur. De naam kan ook in een leuke tint grijs in plaats van het hardere zwart, wat wellicht prettiger oogt.
De vorm van het klavertje kan beter weg, want één Klaver in de Tweede Kamer is al meer dan genoeg, toch? Al met al oogt het nieuwe beeldmerk strakker, professioneler, en belangrijk: het is direct te begrijpen, oftewel in één keer leesbaar.

Reageren op deze blog? Dat kan!
Stuur een email naar rick@zorm.nl